Poselski Projekt zmiany ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne – zniesienie obowiązku płatności za udostępnianie danych Rejestru Cen Nieruchomości
10.07.2025
26 czerwca 2025 r. do sejmu trafił złożony przez grupę posłów Klubu Parlamentarnego Polska 2050 – Trzecia Droga projekt zmiany ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Projekt autorstwa posła Polska 2050 zakłada zniesienie opłaty za udostępnienie danych Rejestru Cen Nieruchomości (RCN). W efekcie RCN, który jest obecnie rejestrem jawnym (dostępnym dla wszystkich), miałby być jednocześnie bezpłatny.
Konsultacje społeczne poselskiego projektu zmiany ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, który zakłada zniesienie obowiązku płatności za udostępnianie danych z RCN trwają do 26 lipca 2025 r. Zgłoszenia uwag do projektu dokonuje się w formie elektronicznej, za pośrednictwem Systemu Informacyjnego Sejmu, po uwierzytelnieniu osoby zgłaszającej (np. przez ePUAP lub profil zaufany).
https://www.sejm.gov.pl/sejm10.nsf/agent.xsp?symbol=KONSULTACJE_PROJEKTY&NrKadencji=10&Wsk=T
https://www.sejm.gov.pl/sejm10.nsf/agent.xsp?symbol=KONSULTACJE_PROJEKTY&NrKadencji=10&Wsk=T
W ramach prowadzonych dyskusji nad „uwolnieniem RCN” na portalu GEOFORUM, oraz skierowanego pytania do PFSRM udzielono odpowiedzi, która nie została na tymże portalu opublikowana. Udzielona odpowiedź zawiera stanowisko PFSRM w dyskusji nad „uwolnieniem RCN” (przedstawiamy poniżej).
Informujemy, że PFSRM podejmuje i będzie podejmować kolejne działania zapobiegające banalizacji RCN, a także będzie zabiegać o możliwości pozyskiwania przez rzeczoznawców majątkowych (jako wybranym odbiorcom) danych RCN w postaci jak dotychczas uporządkowanych zbiorów. Jednocześnie będzie propagować zwiększenie funkcjonalności, przydatności i zakresu informacji objętych RCN udostępnianych rzeczoznawcom majątkowym.
W sprawie RCN istotne dla naszego środowiska pisma były wnoszone w 2023 r. przez Stowarzyszenie Rzeczoznawców Majątkowych w Bydgoszczy, oraz w 2024 r. przez Polską Federację Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych.
Pytania Redaktora prowadzący portalu Geoforum.pl przesłane do PFSRM 3 kwietnia 2025 r. (za pośrednictwem e-mail) oraz odpowiedzi PFSRM udzielone 7 kwietnia 2025 r. (e-mail)
1) Czy Państwa zdaniem uwolnienie RCN poprzez wprowadzenie zmiany w Prawie geodezyjnym i kartograficznym to dobry pomysł?
2) Czy uwolnienie RCN mogłoby się przyczynić do usprawnienia pracy rzeczoznawców i rozwoju całego segmentu usług m.in. poprzez zmniejszenie kosztów pozyskania danych?
3) Czy zgadzacie się Państwo ze stwierdzeniem Ministerstwa Rozwoju i Technologii, że „RCN może stanowić dobre źródło danych o liczbie, kwocie i rodzajach transakcji dokonywanych na rynku nieruchomości, ale – ze względu na opóźnienia w jego uzupełnianiu przez starostwa – tylko w aspekcie historycznym" ?
Ad. 1
Z punktu widzenia rzeczoznawcy majątkowego, który RCN wykorzystuje w swojej działalności zawodowej do wstępnej analizy rynku nieruchomości, niezwykle istotny jest zakres informacji które są, a ujmując to inaczej, powinny być, zawarte w tym Rejestrze, tak żeby Rejestr ten mógł stanowić profesjonalne narzędzie umożliwiające przeprowadzenie analizy rynku w zakresie, którego szczegółowość jest niezbędna w pracy rzeczoznawcy majątkowego. Pracy wykonywanej w zgodzie z przepisami prawa określającymi czynności zawodowe rzeczoznawcy majątkowego.
W zadanych pytaniach "uwolnienie RCN" definiuje Pan jako "udostępnienie nieodpłatne". Pytanie które jako pierwsze należy naszym zdaniem postawić, a następnie uzyskać na nie odpowiedź, przed sformułowaniem odpowiedzi na Państwa pytanie, to: jaki zakres informacji miałby zostać zawarty w tym "uwolnionym RCN"?
Należy zauważyć, że po zawężeniu zakresu informacji objętych ewidencją gruntów i budynków, co nastąpiło w związku z wejściem w życie rozporządzenia MRPiT z dnia 27 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, zakres informacji niezbędnych dla opisu stanu nieruchomości, z punktu widzenia rzeczoznawcy majątkowego, został już istotnie ograniczony, o czym Polska Federacja Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych informowała zarówno GGK, jaki i MRiT.
Niezrozumiałe wówczas dla naszego środowiska zawodowego było zawężenie zakresu danych dotyczących budynków zawartych w ewidencji gruntów i budynków np. rok budowy. Dane te były gromadzone przez lata, a następnie jednym posunięciem prawodawcy zostały przeniesione do "archiwum". Brak tych danych w innych "państwowych" rejestrach, z jednoczesnym wyeliminowaniem tych danych z rejestru budynków, był naszym zdaniem krokiem nie do końca uzasadnionym. Ale to tak na marginesie głównego tematu.
W 2024 roku PFSRM występowała zarówno do GGK, jak i MRiT z postulatami rozszerzenia zakresu informacji udostępnianych rzeczoznawcom majątkowym w ramach RCN, jako dedykowanych szczególnej grupie zawodowej. Postulat ten będziemy nadal podnosić. Kwestia stosownej odpłatności jest w tym wypadku tematem wtórnym.
Ad. 2
Odpowiedź na to pytanie jest zawarta w odpowiedzi na pytanie pierwsze (cyt. Pytanie które jako pierwsze należy naszym zdaniem postawić, a następnie uzyskać na nie odpowiedź, przed sformułowaniem odpowiedzi na Państwa pytanie to: jaki zakres informacji miałby zostać zawarty w tym "uwolnionym RCN"?).
Możemy sobie wyobrazić taką sytuację, że zakres danych "uwolnionego RCN" będzie tak istotnie ograniczony względem stanu obecnego, że przestanie być uważany za narzędzie przydatne w pracy rzeczoznawcy majątkowego, a tym samym kwestia jego odpłatności lub braku odpłatności przestanie mieć punktu widzenia rzeczoznawcy majątkowego jakiekolwiek znaczenie.
Ad. 3
Każda informacja odnosząca się do zawieranych transakcji na rynku nieruchomości jest de facto historyczna. Bez względu na to, czy będzie prezentowana w takim, czy innym rejestrze, ma wymiar "historyczny", ponieważ z przyczyn proceduralnych oraz technicznych nie jest, i nie będzie mogła być w przyszłości dostarczana użytkownikowi "rejestrów" w czasie rzeczywistym, a więc w momencie podpisywania umów sprzedaży w obecności notariusza. Żeby mogła być udostępniona użytkownikowi rejestru, proces kończący się udostępnieniem, wymaga stosownego przetworzenia, co oczywiście wymaga czasu. Środowisko rzeczoznawców majątkowych od kilkunastu lat zwracało uwagę, że zarówno jakość danych, jak i opóźnienia we wprowadzaniu danych do RCN (dawniej RCiW) są różne w różnych powiatach, pomimo tego, że mamy do czynienia z systemem informacyjnym, którego tworzenie i udostępnianie powinno być prowadzone w sposób jednolity dla całego kraju.
Należy również zauważyć, że w wycenie nieruchomości rzeczoznawcy majątkowi określają także wartości na daty "historyczne", a nie na dzień sporządzenia wyceny, ponieważ szereg celów wyceny tego wymaga.
Tytułem podsumowania naszych odpowiedzi na Państwa pytania, chcieliśmy zauważyć, że rzetelna, profesjonalna, kompleksowa informacja o rynku nieruchomości, a także o samych nieruchomościach, jest niezbędna dla środowiska zawodowego rzeczoznawców majątkowych. Jak to zostało zobrazowane w trakcie dotychczasowych prac legislacyjnych nad stworzeniem Portalu DOM takie informacje są również niezbędne m.in. dla szeregu instytucji i organów państwa polskiego. Tym samym trudno jest nam wyobrazić, że takie narzędzie jak RCN może zostać strywializowane do jakiegoś banalnego poziomu, w rozumieniu zakresu informacji, celem późniejszego jego rzekomego "uwolnienia". Nie wyobrażamy sobie, że w dobie cyfryzacji i informatyzacji wszystkich dziedzin życia społecznego i gospodarczego, prawodawca swoim działaniem może doprowadzić do sytuacji, że nawet wstępne analizy rynku nieruchomości będą możliwe do wykonania wyłącznie przy użyciu narzędzi stosowanych w pierwszej połowie lat 90. XX wieku i to bez względu na to, czy czynności te będzie wykonywał rzeczoznawca majątkowy, czy np. GUS. Przecież, jak należy domniemywać, zakres informacji "uwolnionego" RCN, czyli dostępnego publicznie rejestru, zapewne będzie uniemożliwiać identyfikację przedmiotu transakcji itp. Trudno założyć, że dane umożliwiające identyfikację danej sprzedanej nieruchomości, łącznie z ceną transakcyjną, będą dostępne publicznie, zwłaszcza w sytuacji, gdy aktualnie od rzeczoznawcy majątkowego, objętego ustawowym obowiązkiem zapoznania się ze stanem prawnym nieruchomości będących przedmiotem obrotu, a także ustawowym obowiązkiem zachowania tajemnicy zawodowej, wymaga się każdorazowego wykazania interesu prawnego, celem otrzymania numeru księgi wieczystej danej nieruchomości. Takie okrojone z danych, ale jednocześnie "uwolnione", narzędzie, będzie się wówczas charakteryzowało bardzo wątpliwą przydatnością w pracy rzeczoznawców majątkowych.
Jako organizacja zawodowa rzeczoznawców majątkowych jesteśmy za rozszerzeniem udostępnianych (w ramach RCN) naszej grupie zawodowej zakresu informacji objętych ewidencją gruntów i budynków, w tym informacji, które nie mogą być udostępniane wszystkim podmiotom. RCN jest dla nas istotnym źródłem informacji o zawartych na rynku transakcjach.
Joanna Grzesiak
Krzysztof Gabrel
Informujemy, że PFSRM podejmuje i będzie podejmować kolejne działania zapobiegające banalizacji RCN, a także będzie zabiegać o możliwości pozyskiwania przez rzeczoznawców majątkowych (jako wybranym odbiorcom) danych RCN w postaci jak dotychczas uporządkowanych zbiorów. Jednocześnie będzie propagować zwiększenie funkcjonalności, przydatności i zakresu informacji objętych RCN udostępnianych rzeczoznawcom majątkowym.
W sprawie RCN istotne dla naszego środowiska pisma były wnoszone w 2023 r. przez Stowarzyszenie Rzeczoznawców Majątkowych w Bydgoszczy, oraz w 2024 r. przez Polską Federację Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych.
Pytania Redaktora prowadzący portalu Geoforum.pl przesłane do PFSRM 3 kwietnia 2025 r. (za pośrednictwem e-mail) oraz odpowiedzi PFSRM udzielone 7 kwietnia 2025 r. (e-mail)
1) Czy Państwa zdaniem uwolnienie RCN poprzez wprowadzenie zmiany w Prawie geodezyjnym i kartograficznym to dobry pomysł?
2) Czy uwolnienie RCN mogłoby się przyczynić do usprawnienia pracy rzeczoznawców i rozwoju całego segmentu usług m.in. poprzez zmniejszenie kosztów pozyskania danych?
3) Czy zgadzacie się Państwo ze stwierdzeniem Ministerstwa Rozwoju i Technologii, że „RCN może stanowić dobre źródło danych o liczbie, kwocie i rodzajach transakcji dokonywanych na rynku nieruchomości, ale – ze względu na opóźnienia w jego uzupełnianiu przez starostwa – tylko w aspekcie historycznym" ?
Ad. 1
Z punktu widzenia rzeczoznawcy majątkowego, który RCN wykorzystuje w swojej działalności zawodowej do wstępnej analizy rynku nieruchomości, niezwykle istotny jest zakres informacji które są, a ujmując to inaczej, powinny być, zawarte w tym Rejestrze, tak żeby Rejestr ten mógł stanowić profesjonalne narzędzie umożliwiające przeprowadzenie analizy rynku w zakresie, którego szczegółowość jest niezbędna w pracy rzeczoznawcy majątkowego. Pracy wykonywanej w zgodzie z przepisami prawa określającymi czynności zawodowe rzeczoznawcy majątkowego.
W zadanych pytaniach "uwolnienie RCN" definiuje Pan jako "udostępnienie nieodpłatne". Pytanie które jako pierwsze należy naszym zdaniem postawić, a następnie uzyskać na nie odpowiedź, przed sformułowaniem odpowiedzi na Państwa pytanie, to: jaki zakres informacji miałby zostać zawarty w tym "uwolnionym RCN"?
Należy zauważyć, że po zawężeniu zakresu informacji objętych ewidencją gruntów i budynków, co nastąpiło w związku z wejściem w życie rozporządzenia MRPiT z dnia 27 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, zakres informacji niezbędnych dla opisu stanu nieruchomości, z punktu widzenia rzeczoznawcy majątkowego, został już istotnie ograniczony, o czym Polska Federacja Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych informowała zarówno GGK, jaki i MRiT.
Niezrozumiałe wówczas dla naszego środowiska zawodowego było zawężenie zakresu danych dotyczących budynków zawartych w ewidencji gruntów i budynków np. rok budowy. Dane te były gromadzone przez lata, a następnie jednym posunięciem prawodawcy zostały przeniesione do "archiwum". Brak tych danych w innych "państwowych" rejestrach, z jednoczesnym wyeliminowaniem tych danych z rejestru budynków, był naszym zdaniem krokiem nie do końca uzasadnionym. Ale to tak na marginesie głównego tematu.
W 2024 roku PFSRM występowała zarówno do GGK, jak i MRiT z postulatami rozszerzenia zakresu informacji udostępnianych rzeczoznawcom majątkowym w ramach RCN, jako dedykowanych szczególnej grupie zawodowej. Postulat ten będziemy nadal podnosić. Kwestia stosownej odpłatności jest w tym wypadku tematem wtórnym.
Ad. 2
Odpowiedź na to pytanie jest zawarta w odpowiedzi na pytanie pierwsze (cyt. Pytanie które jako pierwsze należy naszym zdaniem postawić, a następnie uzyskać na nie odpowiedź, przed sformułowaniem odpowiedzi na Państwa pytanie to: jaki zakres informacji miałby zostać zawarty w tym "uwolnionym RCN"?).
Możemy sobie wyobrazić taką sytuację, że zakres danych "uwolnionego RCN" będzie tak istotnie ograniczony względem stanu obecnego, że przestanie być uważany za narzędzie przydatne w pracy rzeczoznawcy majątkowego, a tym samym kwestia jego odpłatności lub braku odpłatności przestanie mieć punktu widzenia rzeczoznawcy majątkowego jakiekolwiek znaczenie.
Ad. 3
Każda informacja odnosząca się do zawieranych transakcji na rynku nieruchomości jest de facto historyczna. Bez względu na to, czy będzie prezentowana w takim, czy innym rejestrze, ma wymiar "historyczny", ponieważ z przyczyn proceduralnych oraz technicznych nie jest, i nie będzie mogła być w przyszłości dostarczana użytkownikowi "rejestrów" w czasie rzeczywistym, a więc w momencie podpisywania umów sprzedaży w obecności notariusza. Żeby mogła być udostępniona użytkownikowi rejestru, proces kończący się udostępnieniem, wymaga stosownego przetworzenia, co oczywiście wymaga czasu. Środowisko rzeczoznawców majątkowych od kilkunastu lat zwracało uwagę, że zarówno jakość danych, jak i opóźnienia we wprowadzaniu danych do RCN (dawniej RCiW) są różne w różnych powiatach, pomimo tego, że mamy do czynienia z systemem informacyjnym, którego tworzenie i udostępnianie powinno być prowadzone w sposób jednolity dla całego kraju.
Należy również zauważyć, że w wycenie nieruchomości rzeczoznawcy majątkowi określają także wartości na daty "historyczne", a nie na dzień sporządzenia wyceny, ponieważ szereg celów wyceny tego wymaga.
Tytułem podsumowania naszych odpowiedzi na Państwa pytania, chcieliśmy zauważyć, że rzetelna, profesjonalna, kompleksowa informacja o rynku nieruchomości, a także o samych nieruchomościach, jest niezbędna dla środowiska zawodowego rzeczoznawców majątkowych. Jak to zostało zobrazowane w trakcie dotychczasowych prac legislacyjnych nad stworzeniem Portalu DOM takie informacje są również niezbędne m.in. dla szeregu instytucji i organów państwa polskiego. Tym samym trudno jest nam wyobrazić, że takie narzędzie jak RCN może zostać strywializowane do jakiegoś banalnego poziomu, w rozumieniu zakresu informacji, celem późniejszego jego rzekomego "uwolnienia". Nie wyobrażamy sobie, że w dobie cyfryzacji i informatyzacji wszystkich dziedzin życia społecznego i gospodarczego, prawodawca swoim działaniem może doprowadzić do sytuacji, że nawet wstępne analizy rynku nieruchomości będą możliwe do wykonania wyłącznie przy użyciu narzędzi stosowanych w pierwszej połowie lat 90. XX wieku i to bez względu na to, czy czynności te będzie wykonywał rzeczoznawca majątkowy, czy np. GUS. Przecież, jak należy domniemywać, zakres informacji "uwolnionego" RCN, czyli dostępnego publicznie rejestru, zapewne będzie uniemożliwiać identyfikację przedmiotu transakcji itp. Trudno założyć, że dane umożliwiające identyfikację danej sprzedanej nieruchomości, łącznie z ceną transakcyjną, będą dostępne publicznie, zwłaszcza w sytuacji, gdy aktualnie od rzeczoznawcy majątkowego, objętego ustawowym obowiązkiem zapoznania się ze stanem prawnym nieruchomości będących przedmiotem obrotu, a także ustawowym obowiązkiem zachowania tajemnicy zawodowej, wymaga się każdorazowego wykazania interesu prawnego, celem otrzymania numeru księgi wieczystej danej nieruchomości. Takie okrojone z danych, ale jednocześnie "uwolnione", narzędzie, będzie się wówczas charakteryzowało bardzo wątpliwą przydatnością w pracy rzeczoznawców majątkowych.
Jako organizacja zawodowa rzeczoznawców majątkowych jesteśmy za rozszerzeniem udostępnianych (w ramach RCN) naszej grupie zawodowej zakresu informacji objętych ewidencją gruntów i budynków, w tym informacji, które nie mogą być udostępniane wszystkim podmiotom. RCN jest dla nas istotnym źródłem informacji o zawartych na rynku transakcjach.
Joanna Grzesiak
Krzysztof Gabrel
dodano: Czwartek, 10/07/2025 07:16
ostatnia aktualizacja: Czwartek, 10/07/2025 07:59
