Projekt nowelizacji ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej - uwagi i spostrzeżenia.
05.07.2025
Do konsultacji trafił projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej (UD60).
Projekt został zamieszczony na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji:
I.
Korzystając z okazji jaką daje projektowana nowelizacja wymienionych powyżej ustaw, Polska Federacja Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowy złożyła wniosek o dodanie do art. 24 ust. 5 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne pkt 2c w brzmieniu: "rzeczoznawców majątkowych na potrzeby szacowania nieruchomości".
Uwzględniając nasz wniosek, a także treść tego artykułu w wersji proponowanej w omawianym projekcie ustawy, art. 24 ust. 5 otrzymałby wówczas brzmienie:
Starosta udostępnia dane ewidencji gruntów i budynków zawierające dane osobowe podmiotów, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1, oraz wydaje wypisy z tej ewidencji, zawierające takie dane, na żądanie:
1) właścicieli oraz osób i jednostek organizacyjnych władających gruntami, budynkami lub lokalami, których dotyczy udostępniany zbiór danych lub wypis;
2) organów administracji publicznej albo podmiotów niebędących organami administracji publicznej, realizujących, na skutek powierzenia lub zlecenia przez organ administracji publicznej, zadania publiczne związane z gruntami, budynkami lub lokalami, których dotyczy udostępniany zbiór danych lub wypis;
2a) operatorów:
a) sieci, w rozumieniu ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz.U. z 2024 r. poz. 604 i 834),
b) systemu przesyłowego, systemu dystrybucyjnego oraz systemu połączonego, w rozumieniu ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2024 r. poz. 266, 834 i 859);
2b) sądów na potrzeby prowadzonych postępowań;
2c) rzeczoznawców majątkowych na potrzeby szacowania nieruchomości;
3) innych podmiotów niż wymienione w pkt 1-2b, które mają interes prawny w tym zakresie.
Celem zaproponowanej przez nas zmiany jest wprowadzenie "rzeczoznawców majątkowych" do katalogu podmiotów, którym udostępnia się ("na żądanie") dane ewidencji gruntów i budynków zawierające dane osobowe oraz wydaje wypisy z tej ewidencji, zawierające takie dane. Wyeliminowana zostałaby wówczas potrzeba każdorazowego wskazywania przez rzeczoznawców majątkowych "interesu prawnego" np. przy uzyskiwaniu wypisów z ewidencji gruntów i budynków z danymi osobowymi, co także oznacza w praktyce numer księgi wieczystej.
1) właścicieli oraz osób i jednostek organizacyjnych władających gruntami, budynkami lub lokalami, których dotyczy udostępniany zbiór danych lub wypis;
2) organów administracji publicznej albo podmiotów niebędących organami administracji publicznej, realizujących, na skutek powierzenia lub zlecenia przez organ administracji publicznej, zadania publiczne związane z gruntami, budynkami lub lokalami, których dotyczy udostępniany zbiór danych lub wypis;
2a) operatorów:
a) sieci, w rozumieniu ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz.U. z 2024 r. poz. 604 i 834),
b) systemu przesyłowego, systemu dystrybucyjnego oraz systemu połączonego, w rozumieniu ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2024 r. poz. 266, 834 i 859);
2b) sądów na potrzeby prowadzonych postępowań;
2c) rzeczoznawców majątkowych na potrzeby szacowania nieruchomości;
3) innych podmiotów niż wymienione w pkt 1-2b, które mają interes prawny w tym zakresie.
Celem zaproponowanej przez nas zmiany jest wprowadzenie "rzeczoznawców majątkowych" do katalogu podmiotów, którym udostępnia się ("na żądanie") dane ewidencji gruntów i budynków zawierające dane osobowe oraz wydaje wypisy z tej ewidencji, zawierające takie dane. Wyeliminowana zostałaby wówczas potrzeba każdorazowego wskazywania przez rzeczoznawców majątkowych "interesu prawnego" np. przy uzyskiwaniu wypisów z ewidencji gruntów i budynków z danymi osobowymi, co także oznacza w praktyce numer księgi wieczystej.
Ewentualne przyjęcie naszej poprawki wyeliminowałoby również przeszkodę w realizacji zgłoszonych przez nas do MRiT wcześniejszych postulatów dodania do § 40 rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 27 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków kolejnych zapisów, w ramach których uregulowany zostałby rozszerzony zakres informacji (m.in. o numer księgi wieczystej) udostępnianych rzeczoznawcom majątkowym w ramach udostępniania informacji z Rejestru Cen Nieruchomości (udostępnienie dedykowane szczególnej grupie zawodowej, która ma ustawowy obowiązek posiadania pełnych danych o nieruchomościach). Informowaliśmy o tych działaniach na naszej stronie:
II.
W nawiązaniu do zgłaszanego przez nas postulatu dotyczącego § 40 rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 27 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków należy zauważyć, że projektowana nowelizacja przewiduje zwiększenie zakresu zbiorów danych za które organy prowadzące państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny mają nie pobierać opłat.
W części dotyczącej działek ewidencyjnych zakresem tym objęto:
- identyfikatory,
- numery działek,
- geometrię,
- pola powierzchni ewidencyjnej,
- wykaz klasoużytków wchodzących w skład działek ewidencyjnych,
- numeru grupy rejestrowej,
W części dotyczącej budynków zakresem tym objęto:
- identyfikatory,
- geometrię,
- rodzaju według Klasyfikacji Środków Trwałych,
- liczby kondygnacji nadziemnych,
- liczby kondygnacji podziemnych;
- identyfikatory,
- geometrię,
- rodzaju według Klasyfikacji Środków Trwałych,
- liczby kondygnacji nadziemnych,
- liczby kondygnacji podziemnych;
Tym samym, można przyjąć, że zaproponowane zmiany idą na przeciw postulatom PFSRM o rozszerzenie zakresu informacji udostępnianych rzeczoznawcom majątkowym w ramach udostępniania informacji z Rejestru Cen Nieruchomości, w tym np. klasoużytki działek ewidencyjnych będących przedmiotem transakcji.
III.
Korzystając z okazji chciałbym odnieść się do napływających do Federacji sygnałów dotyczących tego projektu, a dotyczących ewentualnych ograniczeń w dostępie rzeczoznawców majątkowych do treści aktów notarialnych, co miałoby być spowodowane wprowadzeniem rozwiązań powodujących przekazywanie elektronicznych wypisów z aktów notarialnych do zintegrowanego systemu informacji o nieruchomościach.
Omawiając te zagadnienie zasadnym jest oparcie się wprost na proponowanych zapisach. Ewentualne wejście w życie nowelizacji omawianych ustaw skutkowałoby obowiązywaniem następujących rozwiązań w obszarze ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne:
Korzystając z okazji chciałbym odnieść się do napływających do Federacji sygnałów dotyczących tego projektu, a dotyczących ewentualnych ograniczeń w dostępie rzeczoznawców majątkowych do treści aktów notarialnych, co miałoby być spowodowane wprowadzeniem rozwiązań powodujących przekazywanie elektronicznych wypisów z aktów notarialnych do zintegrowanego systemu informacji o nieruchomościach.
Omawiając te zagadnienie zasadnym jest oparcie się wprost na proponowanych zapisach. Ewentualne wejście w życie nowelizacji omawianych ustaw skutkowałoby obowiązywaniem następujących rozwiązań w obszarze ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne:
Art. 24b ust. 1b.
W terminie określonym w art. 23 ust. 5 notariusz umieszcza w Centralnym Repozytorium Elektronicznych Wypisów Aktów Notarialnych elektroniczny wypis odpowiednio aktu notarialnego, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1, zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia lub zarejestrowanego europejskiego poświadczenia spadkowego, o których mowa w art. 23 ust. 2 pkt 2, w formacie umożliwiającym elektroniczne przeszukiwanie ich treści.
W terminie określonym w art. 23 ust. 5 notariusz umieszcza w Centralnym Repozytorium Elektronicznych Wypisów Aktów Notarialnych elektroniczny wypis odpowiednio aktu notarialnego, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1, zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia lub zarejestrowanego europejskiego poświadczenia spadkowego, o których mowa w art. 23 ust. 2 pkt 2, w formacie umożliwiającym elektroniczne przeszukiwanie ich treści.
Art. 24b ust. 1c.
Krajowa Rada Notarialna zapewnia niezwłoczne przekazywanie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego do zintegrowanego systemu informacji o nieruchomościach, elektronicznych wypisów aktów notarialnych, o których mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1, zarejestrowanych aktów poświadczenia dziedziczenia i zarejestrowanych europejskich poświadczeń spadkowych, o których mowa w art. 23 ust. 2 pkt 2, umieszczonych przez notariuszy w Centralnym Repozytorium Elektronicznych Wypisów Aktów Notarialnych na podstawie ust. 1b.”,
Zgodnie z art. 24b ust. 1 pkt 3a) zintegrowany system informacji o nieruchomościach, jest systemem teleinformatycznym, umożliwiającym przekazywanie dokumentów, o których mowa w art. 23 ust. 2, do właściwego starosty (uwaga: dokumenty o których mowa w przywołanym art. 23 ust. 2 to m.in. odpisy aktów notarialnych).
Z projektowanego art. 23 ust. 2 wynika, że notariusze przekazują właściwemu staroście, za pomocą zintegrowanego systemu informacji o nieruchomościach elektroniczne wypisy aktów notarialnych, które w swojej treści zawierają przeniesienie, zmianę, zrzeczenie się albo ustanowienie praw do nieruchomości, które podlegają ujawnieniu w ewidencji gruntów i budynków, bądź obejmują czynności przenoszące własność nieruchomości lub prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej.
Tym samym, elektroniczne wypisy aktów notarialnych w formacie umożliwiającym elektroniczne przeszukiwanie ich treści mają ostatecznie znajdować się m.in. w posiadaniu starosty.
Z kolei z projektowanego brzmienia art. 24 ust. 3 starosta udostępnia informacje zawarte w ewidencji gruntów i budynków w formie:
1) wypisów z rejestrów, kartotek i wykazów;
2) wyrysów z mapy ewidencyjnej;
3) kopii dokumentów uzasadniających wpisy do bazy danych;
4) plików komputerowych sformatowanych zgodnie z obowiązującym standardem wymiany danych ewidencyjnych;
5) usług, o których mowa w art. 9 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej.
1) wypisów z rejestrów, kartotek i wykazów;
2) wyrysów z mapy ewidencyjnej;
3) kopii dokumentów uzasadniających wpisy do bazy danych;
4) plików komputerowych sformatowanych zgodnie z obowiązującym standardem wymiany danych ewidencyjnych;
5) usług, o których mowa w art. 9 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej.
Z art. 24 ust. 3a. projektowanej zmiany w prawie geodezyjnym i kartograficznym wynika, że wgląd, o którym mowa w ust. 3 pkt 4, przysługuje podmiotom, które posiadają uprawnienia do wglądu do dokumentów będących podstawą wpisów do bazy danych na podstawie odrębnych przepisów, a tym samym również rzeczoznawcom majątkowym na podstawie art. 155 ust. 1 pkt 7 w związku z art. 155 ust. 3 UGN.
Wydaje się, że projektowane rozwiązania nie skutkują potencjalnymi zagrożeniami w dostępie rzeczoznawców majątkowych do treści aktów notarialnych, a nawet wprost zapewniają dostęp (za pośrednictwem starosty) do elektronicznych wypisów aktów notarialnych w formacie umożliwiającym elektroniczne przeszukiwanie ich treści, jako plików komputerowych sformatowanych zgodnie z obowiązującym standardem wymiany danych ewidencyjnych.
Biorąc jednak pod uwagę możliwość późniejszych odmiennych interpretacji proponowanych zapisów ustawy (w przypadku wejścia jej w życie) Polska Federacja Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych wystosuje stosowne zapytanie w tej sprawie do Ministerstwa Rozwoju i Technologii, jeszcze na etapie rządowego procesu legislacyjnego, a także będzie monitorować dalszy przebieg tego procesu.
Opracował:
Krzysztof Gabrel
dodano: Sobota, 05/07/2025 18:29
ostatnia aktualizacja: Sobota, 05/07/2025 18:44