W dniach 20-22 października 2022 r. w Hotelu Grande Bretagne w centrum Aten odbyło się jesienne spotkanie TEGOVA, którego tematem przewodnim było dostosowanie wyceny nieruchomości do unijnego celu klimatycznego oraz wprowadzenie Europejskich Standardów Wyceny Maszyn i Urządzeń (PME).
W konferencji oraz Walnym Zgromadzeniu TEGOVA w Atenach wzięli udział: Krzysztof Grzesik – szef TEGOVA oraz przedstawiciele PFSRM Marcin Malmon i Izabela Rącka, członkowie Komisji Europejskich Standardów Wyceny.

Spotkanie w Atenach rozpoczęło się od posiedzenia Zarządu TEGOVA, któremu przewodniczył Krzysztof Grzesik. Drugiego dnia odbyły się spotkania Komisji TEGOVA, w tym Komisji Europejskich Standardów Wyceny, a następnie rozpoczęła się Europejska Konferencja Wyceny zorganizowana przez Stowarzyszenie Greckich Rzeczoznawców (AVAG). W konferencji wzięło udział 300 osób, w tym liczna grupa greckich rzeczoznawców.
Konferencję rozpoczęli przewodniczący TEGOVA Krzysztof Grzesik oraz prezydent AVAG Antigoni Dounavi. Następnie grecki Minister Finansów pan Christos Staikouras powitał zgromadzonych rzeczoznawców dzieląc się przemyśleniami dotyczącymi ich roli w gospodarce.

Europejskie Standardy Wyceny Maszyn i Urządzeń

Pierwszym merytorycznym punktem konferencji było wprowadzenie Europejskich Standardów Wyceny Maszyn i Urządzeń (PME). Standardy te, które są kolejną, trzecią już Niebieską Księgą TEGOVA, przedstawił Konstantinos P. Pallis – przewodniczący Komisji Europejskich Standardów Wyceny PME.  TEGOVA zdecydowała się opracować standardy wiosną 2020 r., ze względu na ogromne zapotrzebowanie na nie ze strony europejskich praktyków. Standardy opracowane zostały dla europejskich rzeczoznawców, którzy szacują wartość zarówno nieruchomości, jak i PME dla różnych celów, w tym biznesowych, kredytowych i sprawozdawczości finansowej.

Gotowi na  55 (Fit for 55)
Druga część konferencji dotyczyła dostosowania wyceny nieruchomości do unijnego celu klimatycznego przedstawionego w Pakiecie „Gotowi na 55”.
Dla rzeczoznawców istotny jest obowiązek sprawdzenia, jakie są ustawowe terminy renowacji budynków w sferze energetycznej i oszacowania kosztów zmiany systemu ogrzewania na taki, który zapewni oszczędność energetyczną na wymaganym poziomie. Ponadto rzeczoznawcy powinni ocenić, w jakim stopniu nowe wymogi energetyczne względem istniejących już budynków wpłyną na ich wartość rynkową w dacie wyceny. Dodatkowym problemem jest fakt, że zleceniodawca najczęściej nie chce ponosić dodatkowych kosztów, jakie generowałaby pogłębiona analiza przeprowadzona przez rzeczoznawcę.  

Walne Zgromadzenie TEGOVA i prace Komisji Standardów

Trzeciego dnia odbyło się Walne Zgromadzenie Członków TEGOVA, w którym uczestniczyło 86 delegatów i gości z 25 krajów, w tym z USA. Pierwszym tematem poruszonym przez szefa TEGOVA Krzysztofa Grzesika była kwestia wojny w Ukrainie i potrzeb tego kraju w zakresie uzyskania poparcia uznanych organizacji międzynarodowych dla dokumentów regulujących zasady wyceny szkód wojennych. Podpisano memorandum o współpracy między Funduszem Mienia Państwowego Ukrainy (SPFU) i TEGOVA, na mocy którego TEGOVA wraz ze swoimi członkami, Ukraińskim Towarzystwem Rzeczoznawców i Ukraińskim Stowarzyszeniem Specjalistów Wyceny dla Banków będzie pomagać SPFU w opracowaniu metodyki oceny szkód wojennych w wyniku rosyjskiej agresji.

Cedric Perriere – Przewodniczący Komisji Europejskich Standardów Wyceny (EVSB) poinformował o bieżących pracach Komisji, która zebrała się poprzedniego dnia rano, a także – po majowym spotkaniu przed konferencją TEGOVA w Lizbonie – kilkakrotnie online i jeden raz we wrześniu w Brukseli. Członkami Komisji są od tego roku Marcin Malmon i Izabela Rącka – przedstawiciele PFSRM. Kolejna – dziesiąta – edycja Europejskich Standardów Wyceny, nad którą pracuje Komisja, ma zacząć obowiązywać od początku 2025 roku. Stworzony zostanie przewodnik dla rzeczoznawców pracujących z Automatycznymi Modelami Wyceny (AVM) – obecnie raporty generowane przez AVM nie funkcjonują niezależnie – muszą być zatwierdzane przez rzeczoznawców majątkowych. Rozważa się stworzenie wytycznych w zakresie wykorzystania zaawansowanych modeli statystycznych, które mogłyby być wykorzystywane jako narzędzie wspomagające wycenę. Trwają prace nad opracowaniem nowej wersji standardu EVS 6: Wycena i efektywność energetyczna, wywołanej przepisami dotyczącymi obowiązku doprowadzenia budynków do wyższego poziomu efektywności energetycznej w określonym terminie, a także zupełnie nowego standardu – zasad wyceny nieruchomości rolnych. Przygotowywane są także wytyczne do wyceny w zakresie uwzględniania wymogów ESG przez rzeczoznawców majątkowych. Zmienione lub rozszerzone zostaną ponadto części standardów dotyczące wymogów kapitałowych (CRR) oraz metodyki wyceny nieruchomości. Po wystąpieniu Cedrica Perriere’a rozwinęła się dyskusja na temat nowelizacji przepisów dotyczących wymogów kapitałowych, wartości kredytu hipotecznego, wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych i związanych z nimi kryteriów wyceny, a także długookresowej koncepcji zrównoważonej wartości nieruchomości.
Na zakończenie Walnego Zgromadzenia interesującą prezentację przedstawił L. Wade Patterson – Prezes Międzynarodowego Stowarzyszenia Rzeczoznawców (IAAO). W. Patterson omówił Zieloną rewolucję w Stanach Zjednoczonych i jej wpływ na praktykę wyceny na przykładzie farm wiatrowych.

Wiosenne spotkanie TEGOVA odbędzie się w przyszłym roku w Warszawie, w dniach od 15 do 17 czerwca. Zapraszamy polskich rzeczoznawców na konferencję TEGOVA 16 czerwca 2023 r.

Izabela Rącka, Marcin Malmon