Treść

 

Minister Finansów,  kontynuując proces legislacyjny nad projektem założeń projektu ustawy o działalności instytucji pożyczkowych i pośredników kredytowych, która będzie zakładała również nowelizację ustawy o kredycie konsumenckim (w wykazie prac Rady Ministrów nr ZC 40), skierował ten projekt do stosowanego rozpatrzenia pod obrady Komitetu Stałego Rady Ministrów. Polska Federacja Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych w trakcie prowadzonych konsultacji sygnalizowała obszary problemowe związane z tym projektem dotyczące wyceny nieruchomości, niezależności rzeczoznawców, charakteru opracowań dokumentujących proces wyceny, a także części projektowanych definicji.

 

Analizowany projekt jest związany z implementacją Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/17/UE z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie konsumenckich umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi i zmieniającej dyrektywy 2008/48/WE i 2013/36/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 (Dz. U. UE L060 z dnia 28 lutego 2014 r.), zwaną dalej dyrektywą.

W tym miejscu należy zauważyć, że w trakcie prac nad tym zagadnieniem  procedowano nad trzema projektami różniącymi się również tytułem. Pierwszym dokumentem był „Projekt założeń projektu ustawy o kredytach związanych z nieruchomościami” z dnia 6 lutego 2015 roku. Następnie opracowano „Projekt założeń projektu ustawy o zmianie ustawy o kredycie konsumenckim oraz ustawy o działalności instytucji pożyczkowych i pośredników kredytowych” z dnia 18 czerwca 2015 roku.  Obecnie pod obrady Komitetu Stałego Rady Ministrów skierowany został „Projekt założeń projektu ustawy o działalności instytucji pożyczkowych i pośredników kredytowych” z dnia 8 października 2015 roku.

Polska Federacja Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych w swoim stanowisku skierowanym do Ministra Finansów jeszcze w trakcie konsultacji związanych z „Projekt założeń projektu ustawy o kredytach związanych z nieruchomościami” wskazywała między innymi na to, żeby uwzględniając całość obowiązujących w Polsce regulacji prawnych, co jednocześnie będzie zgodne z dyrektywą, jednoznacznie wskazać w projektowanej ustawie, że pod pojęciem „niezależnego rzeczoznawcy” („wystarczająco niezależnego” w rozumieniu dyrektywy i to zarówno tzw. wewnętrznego, jak i zewnętrznego) należy rozumieć wyłącznie rzeczoznawcę majątkowego. Postulat Federacji podyktowany był proponowanymi wówczas zapisami, zgodnie z którymi ta kwestia nie była rozstrzygnięta, a projektodawca posługiwał się sformułowaniem „uprawnionego i wystarczająco niezależnego w procesie zawierania umów o kredyt rzeczoznawcę”.

Wydaje się, że ten postulat został w pełni uwzględniony przez Ministra Finansów ponieważ w najnowszym projekcie z dnia 8 października 2015 roku znalazł się zapis mówiący, że „W ramach implementacji art. 19 ust 2 dyrektywy proponuje się zapisać, iż w przypadku gdy zgodnie z przepisami krajowymi lub też wewnętrznymi kredytodawców wymagana jest wycena musi ona zostać dokonana przez rzeczoznawcę majątkowego działającego w oparciu o ustawę z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami”. Dodatkowo po przywołaniu części regulacji dotyczącej działalności zawodowej rzeczoznawców majątkowych wynikających z ustawy o gospodarce nieruchomościami dodano w tym projekcie stwierdzenie, że „Powyższe realizuje zapisy dyrektywy w brzmieniu: Państwa członkowskie zapewniają, by wewnętrzni i zewnętrzni rzeczoznawcy przeprowadzający wyceny byli odpowiednio wykwalifikowani i wystarczająco niezależni w procesie zawierania umów o kredyt, aby przedstawić bezstronną i obiektywną wycenę”.

 

Kolejnym obszarem problemowym sygnalizowanym przez Polską Federację Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych w piśmie skierowanym do Ministra Finansów było wskazanie na trudności w jednoznacznym i bezpośrednim ustosunkowaniu się do analizowanego projektu w części odnoszącej się do standardów zawodowych polegające na tym, że w jednym miejscu projektodawca wskazał, że „(…) należy stwierdzić, że w zakresie standardów wyceny stosowanych w Polsce, przepisy zostały zharmonizowane z wymogami Unii Europejskiej”, żeby jednocześnie kilka zdań dalej stwierdzić, że proponuje się określić aby wycena była wykonywana w oparciu o Europejskie Standardy Wyceny. W stanowisku PFSRM podkreślano między innymi, że w Polsce następuje prawne regulowanie działalności rzeczoznawców majątkowych, a odpowiednie organy (czyt. minister właściwy do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa) zapewniają, żeby działali oni zgodnie z obowiązującymi przepisami krajowymi, a także nadzorują poprzez procedurę uzgodnienia obowiązujących w Polsce standardów zawodowych rzeczoznawców majątkowych (art. 175 ust. 6 ugn). PFSRM postulowała, żeby z projektu jednoznacznie wynikało, że jeżeli zachodzi potrzeba określania wartości nieruchomości dla potrzeb zabezpieczenia wierzytelności kredytodawcy, to wartość taką powinni określać rzeczoznawcy majątkowi z uwzględnieniem zasad zawartych w przepisach prawa (w ugn, rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego), a także uzgodnionego z właściwym Ministrem standardu zawodowego „Wycena dla zabezpieczenia wierzytelności”. Polska Federacja Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych w swoim stanowisku przesłanym Ministrowi Finansów sygnalizowała również nieprawidłowości polegające na wykorzystywaniu przez sektor bankowy różnych uproszczonych opracowań nie będących operatem szacunkowym. Jako argument przeciwko tym praktykom przywołano okoliczność, że prawnie zastrzeżoną formą opinii o wartości rynkowej jest operat szacunkowy, co wprost wynika z art. 156 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Podkreślano, że zasadnym jest, aby w projektowanej ustawie kwestie te zostały jednoznacznie uregulowane z uwzględnieniem całości obowiązujących w Polsce regulacji prawnych, co jednocześnie będzie stanowiło wypełnienie wskazań zawartych w dyrektywie.

Z analizy aktualnie procedowanego „Projektu założeń projektu ustawy o działalności instytucji pożyczkowych i pośredników kredytowych” wynika, że również ten postulat Polskiej Federacji Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych został uwzględniony przez Ministra Finansów. W projekcie z dnia 8 października 2015 roku po stwierdzeniu, że w zakresie standardów wyceny stosowanych w Polsce, przepisy zostały zharmonizowane z wymogami Unii Europejskiej wprowadzono dodatkowy zapis o treści: „W związku z powyższym proponuje się zapisać w ustawie, iż w przypadku gdy wymagana jest wycena nieruchomości, musi ona spełniać wymogi określone w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami oraz rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (Dz. U. Nr 207, poz. 2109, z późn. zm.)”.

 

W najnowszym „Projekcie założeń projektu ustawy o działalności instytucji pożyczkowych i pośredników kredytowych” Minister Finansów podzielił również stanowisko PFSRM co do braku merytorycznych podstaw wprowadzenia nowej definicji „nieruchomości”. Federacja wskazywała, że aktualnie stosowana definicja „nieruchomości” wynikająca z prawa cywilnego, jest wystarczająca i nie wymagająca modyfikacji. W projekcie z dnia 8 października 2015 rok znalazł się zapis mówiący, że „Nieruchomość – definicja zgodna z brzmieniem art. 46 oraz art. 46 (1) ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny ( Dz. U z 2015 r. poz. 782, z późn. zm. )”.

Podsumowując, należy stwierdzić, że jak się wydaje zmiany w projekcie z dnia 8 października 2015 roku poszły w dobrym kierunku, tym niemniej ostateczna ocena przyjętych rozwiązań będzie możliwa gdy projekt założeń projektu ustawy przyjmie już formę projektu ustawy.

dodano: Niedziela, 08/11/2015 14:26

ostatnia aktualizacja: Wtorek, 25/10/2016 14:32