Warszawa, 26 czerwca 2015 r.

Dnia 20 czerwca 2015 roku w Auditorium Maximum Uniwersytetu Warszawskiego odbył się II Kongres Nauk Sądowych.

Tematyka kongresu obejmowała zmiany w polskim postępowaniu karnym, nowe podejście do zasady kontradyktoryjności oraz projekt ustawy o biegłych sądowych, jak też dyskusję o statusie biegłego w Polsce.

W  Kongresie wzięli udział biegli sądowi reprezentujący różne nauki sądowe, oraz m.in. prof. T. Tomaszewski, prof. dr hab. T. Widła,  dr J. Pobocha,  prof. nadzw. dr hab. Cz. Kłak - podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, dr hab. M. Zbrojewska - podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki, p.pr. M. Haładyj, i dr P. Nazaruk reprezentujący Ministerstwo Gospodarki. Polską Federację Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych reprezentowała Małgorzata Skąpska pełnomocnik Zarządu PFSRM ds. biegłych sądowych.

Trzy sesje dyskusyjne były prowadzone przez prof. J. Berenta i dr M. Goca w zakresie nauk medycznych, psychologii, pedagogiki, kryminalistyki, Ryszarda Marcińczaka i Leszka Cieciurę (rzeczoznawcę majątkowego), w zakresie nauk technicznych i rolniczych, budownictwa, informatyki i pożarnictwa, oraz przez  Małgorzatę Skąpską (rzeczoznawcę majątkowego),  i dr n. ekon. A. Maciąg w zakresie rzeczoznawstwa i nauk ekonomicznych. Najciekawsze referaty dotyczyły opinii biegłego jako ewentualnej informacji publicznej, problematyki opinii prywatnej w polskim prawie cywilnym, tematyki mediacji i arbitrażu, oraz oceny projektu ustawy o biegłych sądowych.

II Kongres zakończył się uchwałą, która ocenia krytycznie projekt ustawy o biegłych sądowych, jako niedostosowanego do potrzeb polskiego wymiaru sprawiedliwości i nieuwzgledniającego nowych rozwiązań przewidzianych w znowelizowanych przepisach kodeksu postępowania karnego. Projekt ten nie spełnia także uzasadnionych oczekiwań środowiska biegłych i rzeczoznawców oraz nie uwzględnia uwag i krytycznych wniosków, jakie zgłosiły stowarzyszenia i organizacje zrzeszające biegłych. Konieczne jest zatem, w konsultacji ze środowiskiem biegłych i rzeczoznawców, pilne przygotowanie nowego projektu ustawy, dostosowanego do nowych rozwiązań prawnych i potrzeb wymiaru sprawiedliwości. Stowarzyszenia i organizacje zrzeszające biegłych deklarują pełną pomoc i współdziałanie w pracach nad przygotowaniem takiego projektu.  Uczestnicy kongresu nadal podkreślają, ze jednym z ciągle nierozwiązanych problemów jest dostosowanie wynagrodzeń biegłych sądowych do ich wysokich kompetencji oraz odpowiedzialności zawodowej i społecznej, jaką ponoszą za swoje opinie. Projekt ustawy o biegłych sądowych całkowicie pomija ten problem, a jest on jednym z obiektywnych i koniecznych warunków poprawy poziomu opiniowania w Polsce. Szerszego upowszechnienia i praktycznego stosowania wymagają zasady etycznego postępowania biegłych i rzeczoznawców, zawarte w kodeksach etycznych stowarzyszeń i instytucji zrzeszających biegłych i rzeczoznawców.  Zdaniem uczestników istnieje potrzeba stałego rejestrowania i monitorowania wniosków i postulatów środowiska biegłych i rzeczoznawców, w tym poprzez forum internetowe na stronie internetowej www.2kns.pl.  Uczestnicy Kongresu uznają celowość systematycznego organizowania ogólnopolskich spotkań biegłych i rzeczoznawców w przyszłości, które powinny stać się forum wymiany myśli i poglądów, reprezentować środowisko biegłych i rzeczoznawców oraz wyrażać jego poglądy wobec władz publicznych.